Co warto wiedzieć o poliestrze?

Poliester niejedno ma imię 

Już sama nazwa nieco tłumaczy – poliester to polimer zawierający wiązania estrowe. Poliestry nie występują naturalnie, są syntetykami, powstałymi w wyniku działań chemików. Udowodniły jednak swoją przydatność w wielu branżach i w naszym życiu codziennym. 

Poliester może nosić różne nazwy handlowe w zależności od kraju: dacron (przede wszystkim w USA), terylene (Wielka Brytania), lavsan – ławsan (Rosja i kraje postsowieckie),  elana, torlen (w Polsce), trevira, westan i inne.

Cechy poliestru

Włókna poliestrowe charakteryzuje duża wytrzymałość na rozerwanie, zginanie i ścieranie, z tego powodu tkanina długo wygląda dobrze, “porządnie”, właściwie nie wymaga prasowania. Materiał ten ma również dobrą odporność na działanie światła czy czynników chemicznych (słabe kwasy i zasady). 

Poliestry są odporne biologicznie (na grzyby, pleśnie, mole) i bardzo słabo chłoną wodę. Można je jednak poddać odpowiedniej obróbce wówczas stają się popularnym materiałem na ściereczki.  Słynne ściereczki z mikrofibry w najczęściej stosowanej wersji składają się w 80% z poliestru i 20% z poliamidu.

Wracając jednak to kwestii słabego chłonięcia wody, wiąże się z tym jeszcze jedna zaleta poliestrów – są odporne na trwałe plamienie. Zabrudzenia łatwo usunąć, a tkanina dobrze się pierze, nawet w niskich temperaturach, i szybko schnie. To czyni z niej doskonały materiał na namioty reklamowe czy inne produkty wykorzystywane poza domem, np. w ogrodzie.

Niestety poliestry łatwo się elektryzują, co w przypadku wykorzystania w odzieży może skutecznie niszczyć fryzurę. Poliestry starego typu nie zapewniają także skórze odpowiedniej wentylacji i utrzymują zapach potu. Te wady zostały wyeliminowane w nowoczesnych poliestrach – tzw. membranach półprzepuszczalnych, które stosuje się w kurtkach i odzieży sportowej.

Jak powstaje poliester?

No cóż, poliester powstaje z nieodnawialnej ropy naftowej, co  przyczynia się do kontrowersji wokół tego materiału. Czy są one słuszne? W pewnej mierze zapewne tak. Warto jednak zwrócić uwagę na inne fakty. Poliester może pochodzić z recyklingu, a fakt, że dany materiał jest naturalny wcale nie oznacza, że jest “przyjazny” dla środowiska. Np. do produkcji bawełny wykorzystuje się ogromne ilości pestycydów i wody, co również ma niekorzystny wpływ na planetę.

Poliester powstaje w wyniku jednej z trzech reakcji chemicznych. Początkowo wygląda jak płatki, które poddaje się topieniu. W ten sposób powstają włókna, które można rozciągać i nadać im określony kształt. 

Na marginesie warto wspomnieć, że poliester to nie tylko tkaniny. Z poliestru powstają także płyty CD (poliwęglany także należą do poliestrów), butelki PET czy folie.

Droga do sukcesu?

Prace nad pozyskaniem poliestru prowadzono już w latach 30. ubiegłego wieku. Jednak dopiero w 1941 roku w Manchesterze opatentowano PET – rodzaj termoplastycznego polimeru. Był to niewątpliwy sukces  dwóch brytyjskich chemików: Jamesa Tennanta Dicksona oraz Johna Rexa Whinfielda. Potem historia pobiegła już bardzo szybko i wkrótce własne wersje opracowali także Amerykanie i Sowieci.

Do przemysłu odzieżowego poliester wdarł się szturmem dopiero w latach 70., wraz z modą na koszule non iron, czyli niewymagające prasowania. Poliester stał się stałym elementem odzieży tamtych lat. Dziś również dominuje w sieciówkach, ale nie cieszy się najlepszą sławą. Jest co prawda tani, wytrzymały, ale niestety również nieprzewiewny. Marki poprawiają jego odbiór stosują poliester z recyklingu.

Jednak jak już wspominaliśmy poliester poliestrowi nierówny. Wysokiej jakości włókna poliestrowe wykorzystywane są w odzieży sportowej. Ich odpowiednia budowa zapewnia komfort cieplny i odprowadzenie potu. Doceniają to użytkownicy np. bielizny termoaktywnej. 

Poliester w reklamie

Inną branżą, która wyjątkowo chętnie sięga po poliester, jest reklama, w ściślej mówiąc drukowane nośniki reklamowe typu namioty, balony, meble eventowe. Poliester zapewnia z jednej strony odpowiednią wytrzymałość i trwałość tych produktów, z drugiej zaś umożliwia wykonanie pięknych nadruków. Najczęściej wykorzystuje się do tego poliestry o gramaturze powyżej 200 g/m2. Z cieńszego poliestru ok. 100 g/m2 szyte są flagi reklamowe.

Aby podnieść jego walory użytkowe tych nośników poliester poddawany jest dodatkowo impregnacji. Zwiększa ona wodoodporność i plamoodporność materiału. 

Przeczytaj także nasz artykuł: Jaki materiał na namiot wybrać?